|
(653) D00 Zetje van Weiss (Coup de L'Express) - de Haas,Jacobus Bernardus Weiss,Isidore
Match de Haas - Weiss, 27-11-1904
Een slagzet wordt ook wel genoemd naar een prominente dammer, niet omdat hij de uitvinder is maar omdat deze uitgevoerd wordt tijdens een bijzondere partij, in dit geval tijdens de match om de wereldtitel, in 1904 door Isidore Weiss gespeeld tegen Jack de Haas, de derde in een reeks van 10. Isidore prolongeerde zijn titel overigens. Ik heb niet gecontroleerd of dit de eerste keer is dat het zetje uitgevoerd is geworden, hoogstwaarschijnlijk niet.
Dit is de oervorm en ik veroorloof me maar weinig variaties op dit thema.
29...19-24
Zet de val klaar. 30.31-26??
22x31
31.36x27
14-20
32.25x14
24-30
33.35x24
23-29
34.24x33
13-19
35.14x23
18x47
De oervorm
In dit geval werd schijf 35 naar 33 gebracht. Een variatie die zeker is toegestaan is een witte schijf die al op zijn plaats staat op 33 heen en weer gooien, met 24-29 33x24 en 23-29 24x33, maar ook (en dit is minder bekend!!) 22-28 33x22 en 23-28 22x33 (Laatste voorgesteld door Piet Lauwen en geaccepteerd, zie boek Arie van der Stoep Alle Typeztjes) . Iemand die niets van dammen weet, behalve de spelregels zou dit met afgrijzen aanschouwen, het doel van dit heen en weer gooien is om stukken van jezelf die in de weg staan van het bord te laten verdwijnen. Als veld 23 ontruimd is kan via 13-19 14x23 hier een vijandelijk stuk op geplaatst worden waarna de slagrij 18x29x38 en evt verder geslagen worden. Verder hoeft het witte stuk op 14 niet persé van 25 af te komen, hij kan ook al op zijn plaats staan.
Voor zetje van Weiss is dus nodig 1) Dat de tweede schijf van de slagrij (veld 33 in het laatste voorbeeld) er naartoe gebracht wordt of heen en weer gegooid 2) de eerste schijf van de slagrij naar achteren slaat (naar veld 23 volgens het voorbeeld) 3) De slagrij een knik maakt tussen het slaan van de eerste en tweede schijf (18x29x38)
Als deze kenmerken zich voordoen op een ander plaats van het bord mag dit m.i. zetje van Weiss heten.
Een legendarisch voorbeeld van Het Zetje Van Weiss op een andere plaats is ook weer een match om de wereldtitel, 17e match partij tussen Sijbrands en Andreiko, ik zal in ieder geval dit voorbeeld laten zien in een diagram. De allerbeste tuinen er dus in.
Indien op 1 van de 3 punten gezondigd wordt kan hooguit gesproken worden van een vals zetje van Weiss of een verwant aan het zetje van Weiss. Zo kunnen toch weer heel veel combinaties benoemd worden.
In Frankrijk heet dit Coup de l'Express, naar de Express trein, omdat de bedenker van de naam in het zetje een locomotief ziet, ik heb een paar keer zijn uitleg gelezen maar ik zie hier geen trein in.
0-2
|